Titel: Mea Culpa
Genre: Ballet
Gezelschap: Opera Ballet Vlaanderen
Choreografie: Sidi Larbi Cherkaoui
Balletmeester: Gabor Kapin, Joëlle Auspert
Componisten: Heinrich Schütz , Diomedes Cato, Tister Ikomo, Biagio Marini en Kaspy N’Dia
Muzikale leiding: Bart Naessens
Orkest: B’Rock Orchestra
Zangers: Amaryllis Dieltiens, Alice Foucroulle, Margareta Slepakova, Jan Wouters, Tarik Bousselma, Peter De Laurentius, Jonathon Adams, Arnout Malfliet, Harry van der Kamp en Pieter Stas
Kostuums: Karl Lagerfeld
'Mea Culpa' verbeeldt op geniale wijze en met veel symboliek ons schuldgevoel over het koloniale verleden van Europa. Het daagt ons uit om na te denken over de gevolgen van de uitbuiting van Afrika door onze voorouders en in welke mate wij daar nog steeds de vruchten van dragen.
Links en rechts in het decor staan stapels van grote boeken met daar bovenop de bevoordeelde blanke heersers in formele avondkledij nippend van hun kristallen champagneglas. In contrast hiermee staat het stort tussen de boekenstapels. Tussen het vuilnis ligt onder andere een kapotte marimba, als stille getuige van de verwoesting van de hoogstaande Afrikaanse cultuur.
Op de achtergrond worden beelden geprojecteerd die afwisselen: een stortplaats, een noodlijdend kind, een sterk vervuilde rivier, het protserige interieur van een Europese kerk, ...
Sidi Larbi Cherkaoui inspireerde zich op het oratorium ‘Die Sieben Worte Jesu Christ am Kreuz’ van Heinrich Schütz. Dit liturgisch werk uit de 17e eeuw legt de nadruk op verzoening en vergiffenis. Door deze muziek af te wisselen met Afrikaanse beats wordt een nieuw evenwicht bereikt, alsof we hier een handleiding krijgen om een nieuw harmonisch samenleven te bevorderen.
De Duitse, sacrale, hemelse vocale weldaad wordt verstoord door aanzwellende, kritische, Engelstalige spreekkoren. De tekst wordt perfect uitgesproken en klinkt bijzonder aangenaam, maar de inhoud is choquerend en confronteert de aanwezige bourgeoisie met hun schijnheiligheid. De ballerina's reciteren hun tekst schijnbaar achteloos, maar op hun pointes schoppen ze tegen heilige huisjes.
De dansers dragen geen maillots of tutu's, maar met de hand genaaide, modieuze kostuums ontworpen door Karl Lagerfeld. Voor 'het personeel' zijn er de typische koloniale uniformen. Zo wordt de superioriteit van de blanken nogmaals benadrukt. Vormt deze kleding het ultradunne laagje beschaafdheid dat snel kan verdwijnen?
De onbeschaafde inboorlingen moeten westers aangekleed en gekerstend worden, zo 'redden' wij hen, terwijl we hen en hun rijke bodem onbeschaamd uitbuiten.
Ballet is elegantie, kracht, kunst en topsport. Het doorzettingsvermogen en de creativiteit van dansers verbaast me telkens weer.
Deze choreografie is open voor interpretatie, maar vaak toch heel uitgesproken ... zonder woorden. Hij is eclectisch, maar toch in evenwicht.
De ballerina's spreken met hun lichaam en hun verhaal blijft boeien.
Zo is er bijvoorbeeld de weergaloze solo waarin een dronken, losgeslagen man over het podium waggelt en apengeluiden nabootst naar een bediende. De moegetergde gezichten van de bedienden op de achtergrond spreken bovendien boekdelen.
Ik heb genoten en ben zwaar onder de indruk van de vorm en de inhoud van 'Mea Culpa'.
Er zijn talloze verwijzingen naar het wrede machtsmisbruik van de Europese bezetters, maar er worden meerdere thema's aangesneden. Ook psychische aandoeningen, wisselende machtsverhoudingen en het rollenpatroon tussen man en vrouw komen aan bod.
Deze voorstelling zet je aan het denken en is niet gepast voor kleinburgerlijke puriteinen.
Is het niet heerlijk dat Opera Ballet Vlaanderen het lef heeft om deze uitdaging aan te gaan?
Omdat de cultuurhuizen voorlopig gesloten zijn heeft Opera Ballet Vlaanderen deze en andere voorstellingen online beschikbaar gesteld. Je kan 'Mea Culpa' hier op Youtube bekijken. Op hun site operaballet.be kan je deze en ook andere voorstellingen bekijken.
Opera Ballet Vlaanderen. (2020, 17 april). Mea Culpa (Sidi Larbi Cherkaoui) - full performance [Videobestand]. Geraadpleegd van https://www.youtube.com/watch?v=g2c4LrskJg0&feature=youtu.be
Reactie plaatsen
Reacties